Transformatie City-Center

De vakjury heeft besloten Transformatie City-Center als geheel te beoordelen in combinatie Kernwinkelgebied ontworpen door MTD Landschapsarchitecten en Magazijn De Zon ontworpen door Baudoin van Alphen Bergers Architecten. Deze twee laatst genoemde projecten worden dus niet los beoordeeld door de vakjury, maar hiervoor kan wel individueel gestemd worden voor de Publieksprijs.

De stad Tilburg is ontstaan door het samenklonteren en verstedelijken van zogenaamde herdgangen - vrij zelfstandige nederzettingen, vaak georganiseerd rondom een driehoekige pleinruimte waar verschillende wegen samenkomen. De meest centraal gelegen herdgang was de Heuvel, die later zou uitgroeien tot het Tilburgse centrum. De weg ernaartoe was de Heuvelstraat. Deze straat ontwikkelde zich vanaf het midden van de negentiende eeuw tot de hoofdwinkelstraat van Tilburg. Hoewel lange tijd succesvol, werd haar lineaire karakter in het eerste decennium van de eenentwintigste eeuw problematisch: het Tilburgse kernwinkelgebied werd door haar langgerekte structuur steeds minder geliefd. Bezoekers bleven weg en Tilburg zakte weg naar de 37^e plek van meest aantrekkelijke binnensteden in Nederland.

Tilburg was toe aan een meer fijnmazige binnenstad. De karakteristieke plekken - het Stadsplein, het Piusplein, het Pieter Vreedeplein en de Heuvel – hadden een betere verbinding nodig. Door het toevoegen van woningen en voorzieningen kon het stedelijk weefsel verdicht worden. In 2016 ontstond de kans om deze ambitie in het centrale winkelgebied te verwezenlijken. (Zie plattegrond in bijlage)

Met de aanleg van de Frederikstraat is een ladderstructuur gerealiseerd die het Pieter Vreedeplein met de voormalige Emmapassage en het Piusplein verbindt. De nieuwe straat verbetert niet alleen de routing in het Tilburgse kernwinkelgebied, maar versterkt ook de binnenstad als aantrekkelijk woonmilieu. De Frederikstraat bestaat uit twee delen. (Zie plattegrond in bijlage)

Het noordelijke deel (Rijnboutt, Amsterdam), tussen de Heuvelstraat en het Pieter Vreedeplein, behelst eenwinkelpassage met dubbelhoge etalages en een golvend glazen dak. Het appelleert enerzijds aan de rijke Europese traditie van stedelijke winkelpassages, anderzijds is het een architectonisch baken die twee belangrijke plekken met elkaar verbindt.

Het zuidelijke deel van de Frederikstraat (Valode & Pistre, Parijs) verbindt de Heuvelstraat met de Emmapassage, het Stadsplein en het Piusplein. Een zorgvuldig ontworpen pleintje – de Hendrikhof – vormt het hart van het project. Dit deel bevat nieuwe retailruimte, horeca rond het pleintje en woningen op de verdiepingen. Geïnspireerd op het Retail ruimte karakteristieke dakenlandschap van Nederlandse binnensteden, is gekozen voor een geknikte daklijn die oploopt van 3 verdiepingen aan de rand tot 20 verdiepingen aan de Hendrikhof. De toren krijgt zo een herkenbaar silhouet en vormt een oriëntatiepunt voor bewoners en bezoekers.

Het gemeentelijke monument Magazijn De Zon (BVAP, Breda) is getransformeerd tot de poort naar het nieuwe winkelen bij de Hendrikhof.

In beide delen is de balans gezocht tussen de menselijke maat en een zekere monumentaliteit. Kleine hoekverdraaiingen in de gevelwanden bieden subtiel doorzicht naar de opeenvolgende stedelijke ruimten van de Frederikstraat, soms overdekt en soms ook heel bewust niet. De gebouwen zijn tactiel gedetailleerd. De materialen – muschelkalk en architectonisch beton in het noordelijke deel, een zacht bruine baksteen in het zuidelijke deel – verrijken het straatbeeld zonder te overheersen.

Om de binnenstad te verduurzamen is er veel groen toegevoegd aan de straten en pleinen alsmede op de lage daken. Ook zijn er groene gevels en wanden geplaatst. Het overtollige water wordt opgeslagen in grote krattensystemen die onder de grond zijn aangelegd. Bestaande panden zijn geïsoleerd en er zijn een aantal WKO-systemen toegepast. Alle verlichting is vervangen door LED, tevens zijn er zonnepanelen op de hoge daken geplaatst.

Het stadshart van Tilburg is weer een echte levendige kern; een binnenstad waar mensen graag winkelen, wonen, werken en recreëren.