Transformatie kloostercomplex Oude Dijk

De opgave behelst de transformatie van kloostercomplex in Tilburg tot een nieuw stedelijk woongebied in het groen. Het masterplan door Shift geeft vorm aan een ensemble van oud en nieuw waarin zorgtoegankelijke huisvesting voor de Zusters van Liefde samengaat met koopwoningen voor mensen die graag in alle rust midden in de stad wonen. Het stedenbouwkundige concept borduurt voort op de typologie van de hofbebouwing zoals die terug te vinden is in de voortdurende ontwikkeling van het kloostercomplex sinds haar stichting in 1843.

Bestaande en nieuwe gebouwen vormen samen een serie van nieuwe hoven aan de randen van de kloostertuin, elk met een eigen karakter. De nieuwe hoven openen het complex richting de stad zonder het besloten karakter van de kloostertuin, een groene oase midden in de stad, geweld aan te doen.

Ook de sobere en subtiel gedifferentieerde baksteenarchitectuur voegt zich naar de historische context. Zij neemt elementen over van het historische kloostercomplex zonder te vervallen in retro-architectuur. Hierdoor ontstaat een gedifferentieerd geheel als een familie van gebouwen met meerdere generaties die wel hun DNA delen maar tegelijkertijd ook hun eigen karakter hebben.

Alle gevels zijn, conform het masterplan, ieder op een eigen manier uitgewerkt, afhankelijk van de collectieve buitenruimte die zij definiëren. Dit geldt zowel voor de raamverdeling en manier waarop de private buitenruimtes zijn vormgegeven als de detaillering van het metselwerk, de raamneggen en de kozijnen. Wat alle gevels gemeen hebben is de uitvoering in traditioneel metselwerk met dezelfde wasserstrich baksteen met lichte voegen die de tekening van de verschillende metselwerk verbanden versterkt.

Het langgerekte woongebouw van fase 1 met 36 zorgtoegankelijke appartementen voor de Zusters vormt een begrenzing van de kloostertuin en creëert twee nieuwe hoven: een gesloten hof tussen het appartementengebouw en de woonzorgvoorziening en een open hof richting de stad. Het gesloten hof dient als veilige buitenruimte voor de zusters met een psychogeriatrische indicatie in de woonzorgvoorziening. Het open hof richting stad functioneert als entreegebied voor de woonzorgvoorziening en het appartementengebouw.

De twee nieuwe woongebouwen van fase 2 met in totaal 60 appartementen creëren een nieuw hof, samen met een gerenoveerde bestaande westvleugel. Dit woonhof functioneert als buffer en tegelijkertijd als toekomstige stapsteen tussen stad en kloostertuin. Beide gebouwen hebben een volledig verdiepte parkeergarage die het mogelijk maakt om het nieuwe woonhof autovrij te maken.

Het noord-zuid georiënteerde woongebouw van fase 2 kent een brede middencorridor met entreenissen en daglicht waaraan 36 relatief compacte en betaalbare driekamerwoningen zijn gesitueerd.

Het oost-west georiënteerde volume wordt ontsloten via een drietal portieken met daaraan twee luxe appartementen per vloer, één met standaard vier kamers en één met standaard drie kamers. De voor woningbouw zeer forse beukmaat van 8,6m die in één keer wordt overspannen geeft de bewoners veel indelingsvrijheid.

Het project brengt biodiversiteit, waterberging en reductie van hittestress midden in de stad. Door de slimme inplanting van de nieuwe volumes is het bestaande groen maximaal behouden. Dit wordt gecombineerd met de royale aanplant van nieuwe vegetatie en de plaatsing van diverse nestkasten. Het nieuwe woonhof heeft een grote ondergrondse waterbuffer.